Regeren is inderdaad halveren voor Sociaalliberalen. De overwinning van de JD tijdens de afgelopen editie van het PJO parlement, bleek een jaar later onhaalbaar. PerspectieF, wiens moederpartij niet erg bekend is met winnen, wist zich wél naar de top van de PJO-ladder te vechten. 

Aiden Benett

Het PJO-parlement is een jaarlijkse sensatie waar de Politieke Jongerenorganisaties (PJO’s) trouw aan hun naam blijven, door mee te doen aan een grote simulatie als parlementsleden voor hun partij. Het uiteindelijke doel is om per commissie tot een coalitieakkoord te komen.

Dit jaar deden tien PJO’s mee, met Jong21 als nieuwkomers. Gelukkig voor de feuten telde hun stem even zwaar als de andere PJO’s. Een gelijkheid waar Joost Eerdmans enkel van zou kunnen dromen – of juist als een communistische nachtmerrie zou ervaren.

Henri Bontenbal beschreef misschien wel een grotere nachtmerrie in zijn toespraak tegenover de jongeren. De christelijke superster bevindt zich, naar eigen zeggen, in een politieke cultuur waar iemand te kak zetten een hogere prioriteit heeft dan het inhoudelijke debat. Dat moest hier beter kunnen.

Commissie Onderwijs

Met een middelvinger naar hun partijgenoten DWARS (en de rest van links), transformeerden de Jonge Socialisten (JS) zich in de PvdA uit de oude tijden. Dit kwam doordat ze een samenwerking aangingen met enkel rechtse partijen. JS’ coalitiegenoot vanuit de SGPJ, Emma, legt uit hoe dit tot stand kwam: “Met behulp van de SGPJ kwamen de JS en Jong21 samen aan tafel, en na enige onderhandelingen kwamen ze eruit. Daarna was het makkelijk om de rest van de rechtse partijen bij elkaar te laten komen.” 

De coalitie kwam uit op drie onderwerpen: verplichting van maatschappelijke diensttijd of stages, het gebruik van digitale middelen, ofwel AI, en de implementatie van wetenschappelijk bewezen lesmethodes. Niet verrassend kwam deze samenwerking als een schok voor de progressieve partijen, en zeker voor huidig LB’er Yara: “Ik was verbaasd dat de JS met de rechtse coalitie mee ging. Het blijkt dan dat maatschappelijke betrokkenheid belangrijker voor hen was dan transparantie van de algoritmes binnen AI.” JS verdedigde hun standpunt in de plenaire zaal door te constateren dat Nederland digitale middelen zo snel mogelijk moet implementeren om de achterstand in het onderwijs te verbeteren. Daarna is er tijd om de transparantie uit te zoeken. 

Ook kon het linkse blok niet rekenen op de steun van de liberale JOVD, die zich op het standpunt van maatschappelijke betrokkenheid meer thuis voelde bij de christelijke partijen. Emma van de SGPJ vat het samen: “Deze brede coalitie was mogelijk, omdat binnen het onderwijs niet gaat om links of rechts, maar om kernwaardes. In deze commissie was die gedeelde kernwaarde de maatschappelijke betrokkenheid.”  

Commissie Duurzame Toekomst

Aanvankelijk leek de commissie op een schoolplein waarbij de cool kids (rechts) niet samen wilden spelen met het kind met rare trekjes (de JD). Maar des te verder de nacht voortzette, des te voller het Plein begon te raken en des te meer bier er werd geschonken, des te meer begon het tij te keren. JSC begon opeens een oogje te krijgen voor de JD. Deze onverwachte date leidde tot een voorstel, dat werd gepresenteerd aan PerspectieF en de rest van links. Verrassend genoeg was de chemie blijvend en kwam er snel een hoofdlijnenakkoord op papier. 

Jammer genoeg konden de nieuw ontstane relaties niet te veel genieten van het bier, want ’s morgens vroeg werd er door de details heen gehamerd. JD’er Guido legt de dynamiek van die ochtend uit: “Toen werd het voor de absolute linkerflank eigenlijk duidelijk dat ze niets te zoeken had in deze coalitie, en om eerlijk te zijn: ze hadden gelijk. De gemaakte afspraken leken al veel meer op wat JSC en de JD zouden willen zien. PINK leverde overal op in.” Op dat moment zal je verwachten dat PINK (zoals altijd) weg zou lopen, maar als een geschenk uit de hemel werd PINK voor het eerst hongerig naar macht en met behulp van wat lobby-acties van de JD en JSC, bleef de coalitie intact, onderweg naar het altaar in de plenaire sessie.

Om toch wat relevantie te behouden besloten de JOVD en Jong21 om zichzelf te feuten, door samen een creatieve motie voor te stellen. Nederland zou de gloriejaren van de Gouden Eeuw weer doen herleven en de oliesector in Suriname subsidiëren om zo milieuschade te verminderen op Europese bodem. Al snel kwamen de JSC naar de microfoon om de ontgroeningssessie te onderbreken en het stel te betichten van neokolonialisme. 

Uiteindelijk lag er een akkoord dat alles bevat wat het huidige kabinet mist; een erkenning van de huidige uitdagingen en het lef om keuzes te maken. Guido: “Lang verhaal kort: er gaat echt wat gebeuren. Daar is durf voor nodig. Durf die dit jongerenparlement wel had, en de landelijke politiek op dit moment gewoonweg mist.”

Commissie Economie & Fiscaliteit

Geruchten van een cordon sanitaire tegenover de JOVD beheerste de twee dagen van het festijn. Hoewel het niet te bevestigen is, geeft deze commissie wel wat stevig bewijs voor de JFVD-achtige verbanning. Om te achterhalen wat er gebeurd is, sprak de redactie David en Bennie van de JOVD. De Liberalen mikten, naar eigen zeggen, op meer ruimte creëren voor het MKB. De befaamde kreet: “Werken moet lonen”.

Hiervoor zochten zij eerst steun bij de rechtse partijen en de JD, maar kregen uiteindelijk geen gehoor. JD’er Ivo: “Bij de tweede stelling [Grote bedrijven moeten een hoger belastingtarief betalen dan het MKB] was het moeilijk voor JS om samen te werken met de JOVD en Jong21. De hoogte van het belastingtarief was een dealbreaker voor die partijen. De JD had juist belangstelling voor een eerlijke verdeling. Hoe hoog het tarief was, maakte ons niet uit.” Uiteindelijk kwam er een brede coalitie tot stand, waarbij de enige buitenstaanders de JOVD en Jong21 waren.

Richting de plenaire sessie, kon PINK het toch niet laten om hun klassieke truc tevoorschijn te toveren; ze vertrokken plotseling uit de coalitie. Het coalitieakkoord met een negatief belastingtarief was niet links genoeg voor de dierenliefhebbers. Net als PINK’s moederpartij in de Tweede Kamer was hun rol zonder betekenis, aangezien de overgebleven coalitie nog een vrij ruime meerderheid had om het akkoord door de kamer heen te loodsen. 

Bij de plenaire sessie deelde de JOVD harde retorische klappen uit. Hun vertegenwoordiger in de zaal, Bennie, schrok zich “de koekoek” van de christendemocratische natte droom die op papier stond. Nog erger vond hij dat de JD in zee ging met dit anti-liberale geluid. Zo erg dat hij, vanuit zijn bevoegdheid als landelijke secretaris, aan alle JD’ers in de zaal, een jaar gratis lidmaatschap bij de JOVD aanbood. Zo konden volgens hem de sociaalliberalen zien “hoe een echte liberale vereniging eruitziet”.

Commissie Chaos

In de Commissie Bestaanszekerheid werd wat Henri Bontebal beschreef realiteit. De verziekte dynamiek die in onze echte Tweede Kamer te zien is, werd daar namelijk nog even fijntjes over gedaan. Aan het begin probeerde de JD samen te werken met de partijen op rechts, maar al snel kwam de realisatie dat onderhandelen met Jong21 niet mogelijk was. JD’er Ido: “Beide partijen werden vervolgens uit de coalitie-onderhandelingen geknikkerd.” Het was maar over links voor de JD. 

In de tussentijd voelden PerspectieF, CDJA en JSC zich niet per se thuis bij de rechtse partijen. Dus probeerde ze de linkerflank uit: PerspectieF met volle overtuiging, de CDJA wisten niet hoe snel ze weer terug moesten en JSC was weer eens aan het twijfelen. Die twijfel bij JSC bleef de hele nacht door, maar met bevestiging bij de commissievergaderingen in de ochtend ging de coalitie intact de plenaire sessie in. Stilte voor de storm, zo bleek later.

Tien minuten voor iedereen de plenaire zaal in moest, zat PINK in de hoek grijnzend in hun handen te wrijven. Ondertussen had men het aan moeten zien komen. Zoals altijd trokken ze de stekker eruit. Dit keer was het wel met consequenties, want hun vertrek was ook het verlies van een meerderheid. Uiteindelijk werden de stemmen gestaakt en was het coalitieakkoord verworpen.

Puur Politiek

Een bekend (en misschien terecht) kritiekpunt vanuit politieke jongerenorganisaties tegenover hun moederpartij, luidt dat de volwassen in de echte Tweede Kamer te bang zijn om hun ideologische veren te laten zien. Dat het achtervolgen van stemmers prioriteit heeft boven een duidelijk standpunt innemen. De jongeren lieten duidelijk een voorbeeld zien van hoe het anders kan, door hun ideologische veren absoluut niet te verhullen tijdens het PJO-parlement. 

Juist dit jaarlijkse evenement is een soort experiment van de Nederlandse politiek. Met als hoofdvraag: Wat gebeurt er als ‘Kamerleden’ zich in een vacuüm bevinden zonder aantasting van de buitenwereld? De conclusie toont: Een gevecht van ideologische stromingen, geuit door de grootste bekken vanuit de PJO’s. Mensen die misschien té overtuigd zijn van hun opvattingen. Het is puur politiek. De vraag blijft natuurlijk wel of de pure politiek nog overeind blijft in de toekomst, als deze jongeren buiten dit vacuüm stappen en daadwerkelijk één van die 150 worden.

Bron foto: Groepsfoto PJO-parlement verstrekt via Drive-link